Burdur Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü 3 ARALIK DÜNYA ENGELLİLER GÜNÜ BASIN AÇIKLAMASI

Birleşmiş Milletler verilerine göre; dünya nüfusunun yüzde 10’ unu engelliler teşkil ediyor. 

Bizim araştırma verilerimize göre de ülkemiz nüfusunun yüzde 6,9 engelli kardeşlerimiz oluşturuyor. Aileleriyle birlikte ele aldığınızda engellilik konusu 81 milyonluk nüfusumuzun yaklaşık 6 milyonunu çok yakından ilgilendiriyor. Hiçbir siyasetçinin, bürokratın, hiçbir ferdin, her üç kişiden birini ilgilendiren bir mesele karşısında kayıtsız kalması, gözünü kapatması mümkün değildir.

Onun için bu meselenin kamu ve özel sektör kuruluşlarımızın belediyelerimizin, sivil toplum örgütlerimizin, üniversitelerimizin, iş adamlarımızın ana önceliklerinden biri olması gerekiyor. Engellilerin toplum hayatımıza tam ve sorunsuz bir şekilde katılımı noktasında elbette kamunun insiyatif alması, liderlik yapması şarttır.

Ancak bu meselenin çözümü için tüm toplum kesimlerinin adeta bir seferberlik ruhuyla hareket etmesi gerekiyor. Önce insan diyen, insanı eşrefi mahlûkat olarak, yani yaratılmışların en şereflisi olarak gören herkes engelli kardeşlerimizin sorunlarıyla yakından ilgilenmek durumundadır.

Şeyh Edebali’nin, ‘İnsanı yaşat ki devlet yaşasın’ sözü, bizim devlet geleneğimizin kilit taşıdır. İnsanın olmadığı yerde devletin de bir anlamı yoktur.

Biz inancımız gereği diğer özelliklerine, engeline bakmadan yaratılanı Yaradan’dan ötürü sevmek, ona saygı duymak, hürmet göstermek mecburiyetindeyiz.

Ülkemiz, son 16 yılda engellilik alanında sessiz bir zihniyet devrimi gerçekleştirmiş, engelli vatandaşlarımızın sorunları konusunda çok büyük bir dönüşüme imza atılmıştır. Tüm Engelli vatandaşlarımıza yönelik sosyal politikalarımızı yardım eksenli değil hak eksenli bir anlayışla yürütülmektedir.

Özellikle 2005 yılında Engelliler Kanunu bu alanda çığır açan tarihi nitelikte bir düzenleme oldu. Bu kanunla eğitim hizmetlerinden, bakım hizmetlerine, istihdamdan, ayrımcılığın önlenmesine kadar engellilerimizi ilgilendiren pek çok konuda kendilerine hakları teslim edildi.

2010 yılında Anayasada yapılan değişiklikle engellilere pozitif ayrımcılığı anayasal güvence altına alındı. 2013 yılında yapılan bir başka düzenlemeyle de incitici, ötekileştirici, tahkir edici ibareler tamamen kaldırarak, engelli ifadesi sadece yazılı metinlere değil, zihinlere de yerleştirilmiştir.

Uzun yıllar ağır engeli bulunan vatandaşlarımız adeta evlerinde mahkûm gibi yaşıyor, evlerinden dışarı çıkamıyorlardı. 2007 yılında başlatılan evde bakım aylığı uygulamasıyla engelli kardeşlerimiz kendi yakınlarının yanında bakım hizmetini rahatça almaya başladı. Şu an Engelli Evde Bakım ücreti olarak aylık 1179 lira ödeme yapılmaktadır.

Kasım 2018 tarihi itibariyle;

Ülkemizde 511.915, İlimizde; 1422 engelli vatandaşımız evde bakım hizmetinden yararlanıyor. Bu kapsamda Kasım 2018 yılı itibariyle; 2018 yılı içerisinde engelli başına 1179 tl. olmak üzere toplam 19.224.598 tl evde bakım aylığı ödendi.

Ayrıca Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü tarafından 2022 Sayılı kanun kapsamında ülkemiz genelinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından 284.625 engelli ve engelli yakını vatandaşımıza, ilimizde ise 234 engelli ve 10 engelli yakını vatandaşımıza engelli maaşı verilmektedir. 2018 yılında ise ilimizde bu kapsamda 173.883.996 lira ödeme yapılmıştır.

Ailesinin yanında bakımı mümkün olmayan engellilerimiz için bakanlığımıza bağlı veya denetimimiz altındaki kuruluşlarca insan onuruna yakışır şekilde bakım hizmetleri verilmektedir. Engellilere yönelik bu hizmetler, ülke genelindeki 97 Yatılı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi, 220 Özel Bakım Merkezi, 7 Gündüzlü Aile Danışma ve Rehabilitasyon Merkezi, 142 Umut Evi aracılığıyla yürütmektedir. Bu kuruluşlarımızda halen 24.332 engelli vatandaşımıza hizmet verilmektedir. Şu an yatılı kuruluşa yerleşmek için sırada bekleyen engelli vatandaşımız da bulunmamaktadır.

İlimizde Bucak İsmail Şerife Sarı Engelli Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi’ nde zihinsel engelli 60 çocuğumuza, bu kuruluşumuza bağlı 5 Umut evimizde 27 zihinsel engelli çocuğumuza olmak toplam 87 engelli çocuğumuza yatılı hizmet verilmektedir. Ayrıca Askeriye Köyü’ nde bulunan 0-18 yaş otistik çocuklara koruma ve bakım sağlayacak 54 kapasiteli Engelsiz Yaşam Merkezimizin inşaatı ve tefrişatı tamamlanmış olup, Bakanlığımızdan personel yetki talebinde bulunulmuş, yetki verildiği takdirde hizmete başlayacaktır.

Tüm bu hizmetlerle artık ailelerin, ‘Biz öldükten sonra engellimize kim bakacak?’ endişesi büyük oranda ortadan kalkmış oldu.

Engellilerimizin erişilebilirliğini evrensel bir insan hakkı görerek, İlimizde yaşayan engellilerin toplumsal hayata katılımları önündeki engelleri kaldırmak için kamuya açık alan ve binaların engelliler için erişilebilir hale getirilmesi amacıyla Vali yardımcısı başkanlığında Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Komisyonumuzca denetimler ve izlemeler yapılmaktadır. Bu kapsamda 2014 yılından itibaren 1100 bina ve açık alan denetlemesi yapılmış, 17 kuruma 85.000 tl ceza kesilmiş, 10 kuruma Erişilebilirlik Belgesi verilmiştir.

Engellilerimizin çevreleriyle sağlıklı ilişkiler kurarak toplumsal hayata tam katılmalarının sağlanması yönünde önemli düzenlemelerden bir diğeri ise 2014 yılı itibariyle engelli ve yaşlı vatandaşlara yönelik şehir içi toplu ulaşım ücretsiz seyahat uygulaması tüm Türkiye’de hayata geçirildi. İlimizde bu kapsamda Belediye toplu taşıma araçlarına otobüs başına Bakanlığımız tarafından aylık 800 tl ödeme yapılmaktadır. Bu kapsamda Burdur, Bucak, Gölhisar Belediyelerine ait toplu taşıma aracına toplam 350.600 tl ödeme yapılmıştır.

Ayrıca, engelli bireyler ve ağır engelli bireylerin refakatçilerine şehirlerarası demiryolları ve denizyolları hizmetlerinden ücretsiz, yaşlı vatandaşlara ise yüzde 50 indirimli yararlanma hakkı getirildi.

Engelli kardeşlerimizin eğitimine yönelik ise, Engelliler Kanunu ile yapılan düzenlemeler sayesinde özel eğitim okullarında, özel eğitim sınıflarında ve kaynaştırma sınıflarında öğrenim gören engelli öğrenci sayısı 2001-2002 öğretim yılında yaklaşık 53 bin civarında iken, 2017-2018 öğretim yılında 353 bine kadar yükselmiştir.

2012 yılında dünyada bir ilke imza atılarak engelliler için ayrı ve merkezi bir sınav uygulaması getirildi. Böylece ilk engelli kamu personeli seçme sınavı gerçekleştirildi. Bu gayretler neticesinde 2002 yılında 5777 olan engelli memur sayısı yılında 51.814 çıkmıştır. Yıl içinde kamu ve özel sektörde işçi olarak yerleştirilen engelli sayısı 2002 yılında 45.621 iken, 2018 yılında 113.074 engelli vatandaşımız istihdam edilmiştir.

ÖSYM tarafından gerçekleştirilen sınavlarda engeli, sağlık sorunu ve özel durumu bulunan adaylardan, sınav güvenliğini zedeleyecek nitelikte alet, araç gereç, elektronik büyüteç, işitme cihazı, biyonik kulak, Braille daktilo gibi cihazları kullanan veya kullanması gerekenlere, her türlü kablolu ve kablosuz iletişimi kesilmiş 14 ildeki 15 sınav merkezinde hizmet verilmektedir.

Engelli vatandaşlarımızın bizim gerçeğimiz, bizim bir parçamız olduğunu kavramak ve buna göre tavır geliştirmek, okullarımızı, şehirlerimizi, sokaklarımızı, eğitim materyallerini yeniden düzenleyerek, yeniden inşa ederek engelli kardeşlerimizin eğitiminin önündeki engelleri tek tek kaldırmak hepimizin bir insanlık görevidir.