İşte yeni emeklilik sistemi; SSK ve Bağ-Kur'lular dikkat:
Milyonlarca ev kadınına emeklilik hakkı, Anneler için emeklilik yaşı esnekliği, 2000 sonrası işe girenler için yeni bir emeklilik sistemi, Bağ-Kur-SSK prim eşitlemesi ile erken emeklilik imkanı İşte yeni sistemin şifreleri ve örnek hesaplar...
AK Parti seçim beyannamesi Başkan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklandı. Beyannamede yeni emeklilik sisteminin ipuçları verildi. Ev hanımlarının emekli olması için kolaylıklar dikkat çekerken, yeni sistemde annelerin de yaş şartı düşürülecek. Bunun yanında 2000 sonrası ve Bağ-Kur prim eşitleme için çalışmalar başladı.
BAŞKAN ERDOĞAN YENİ EMEKLİLİK SİSTEMİNİN ŞİFRELERİNİ VERDİBaşkan Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı seçim beyannamesi milyonlarca vatandaş için çok önemli müjdeler getirdi. Özellikle gençler, kadınlar, yaşlı ve engelliler ile ailenin öncelendiği beyannamede dikkat çeken başlıklardan birisi de emeklilik ile ilgili olandı.
23 YILLIK EYT SORUNU TARİHE KARIŞTI
23 yıllık sorun çözülerek Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili düzenleme çıkartıldı ve uygulanmasıyla birlikte milyonlarca vatandaş emeklilik hakkına kavuşurken yeni bir emeklilik reformunun işareti de verilmiş oldu.
Özellikle kadınların ve annelerin öne çıktığı yeni reform sosyal güvenlik sistemindeki birçok sorunu da çözmüş olacak.
Yeni sistemin satır başlarını tek tek inceleyelim:
EV KADININA EMEKLİLİK HAKKIÇalışma imkanı bulamayan ev kadınları için şu anda işletilen isteğe bağlı sigorta sistemi yeniden ele alınacak. Böylece ev kadınlarına daha kolay ve erken emeklilik hakkı tanınmış olacak. Bugün isteğe bağlı sigorta ile 15 yıl prim ödemesi gereken ev kadınlarının bu primlerinin üçte birini devlet üstlenecek.
İsteğe bağlı sigorta Bağ-Kur kapsamında bulunuyor. Ancak reform sisteminin içinde Bağ-Kur SSK prim eşitlemesi de bulunduğu için burada 5400 yerine 4500 gün ya da 3600 gün ile emeklilik de mümkün olabilecek.
Böylece ev kadınları 15 yıl yerine 12.5 yıl ya da 10 yıl prim ödeyerek emekli olabilecek. Daha önce sigortası olan ev kadınları için bu süre daha da kısalacak. Ödenecek prim miktarı ile ilgili yılda 15 bin liraya yakın bir katkı da yapılacak.
Bugün asgari isteğe bağlı sigorta primleri şöyle hesaplanıyor:
Asgari ücret: 10.008 TL
Bir aylık prim: 10.008 X % 32 = 3.202,56 TL
Devlet katkısı: 1.067,52 TL
Ödenecek tutar: 2.135,04
Yıllık katkı: 12.810, 24 TL
ANNEYE ESNEK EMEKLİLİK YAŞI
Ev kadınlarına yapılan bu destek dışında eğer annelik de varsa ikinci bir erken emeklilik imkanı da gelecek. Burada çocuk sayısına göre emeklilik şartlarında iyileşme olacak.
Hem prim miktarları düşecek hem de emeklilik yaşı geriye çekilecek. Aynen yıpranma düzenlemesinde olduğu gibi çocuk sayısına göre belli miktarda prim yıllık çalışmaya eklenecek.
Örneğin yılda 90 gün prim eklenen bir sigortalı anne 4 yıl çalışmasına rağmen 5 yıl çalışmış gibi olacak. Bu da ona daha önce emekli olma imkanı getirecek.
Eklenen süre kadar da yaştan yapılacak indirim sayesinde anneler erken emekli olabilecek.
2000 SONRASI İÇİN YENİ DÜZENLEME
Yeni reform çalışması EYT kapsamına girmeyen ve 8 Eylül 1999 sonrasında sigortalı olanlar açısından da avantajlar içeriyor. Burada daha erken sigortalı olan ve konulan 7.000 gün prim şartını tamamlayanlar açısından bir kademeli emeklilik sistemi üzerinde çalışılıyor.
Ancak burada sistemin ne şekilde olacağı çalışma bittiğinde ortaya çıkacak. Fakat EYT dışında kalanlar için bir avantaj getirilmesi söz konusu olacak.
SSK BAĞ-KUR PRİM EŞİTLEME SAĞLANACAK
Bağ-Kurlular ile SSK kapsamında sigortalı olanlar arasındaki prim farklılıkları da giderilecek. Bu durumda başta esnaf olmak üzere Bağ-Kur'lular 9.000 gün prim biriktirmek durumunda kalmadan en az 5 yıl erken emekli olabilecek.
Şu anda işe giren bir SSK'lı 7.200 gün ile emekli olurken Bağ-Kur'lu 9 bin gün ödemek durumunda. EYT kapsamındakiler için bu fark daha da büyüyor.
EYT'li SSK'lılar en fazla 5.975 gün öderken Bağ-Kur'da bu süre 9.000 güne çıkıyor. Buralarda yapılacak eşitleme ile hem kısmi emeklilikteki 5.400 gün ile 4.500 ve 3.600 gün arasındaki farklar ortadan kalkacak hem de normal emeklilik 5 yıl öne alınmış olacak.
Bu gerçekleştiğinde Bağ-Kur'dan SSK'yı geçmek isteyenler için 3.5 yıl SSK'lı olma kuralının da ortadan kalkması gündeme gelebilecek.
Sabah/ Faruk Erdem