Süleyman Demirel Üniversitesi İletişim Bilimleri doktora öğrencisi Havva ÖZDEMİR’in, Prof. Dr. Ali Murat ALPARSLAN danışmanlığında gerçekleştirdiği doktora seminer çalışmasında “Z Kuşağı” olarak isimlendirilen yeni neslin siyasete ilgi düzeyi ve oy verme davranışlarında liderin etkisi araştırılmıştır. Batı Akdeniz Bölgesinden 1995 yılı sonrası doğan bireylerin örneklem olarak seçildiği araştırmaya %52 düzeyinde kadın, %48 düzeyinde erkek katılmış olup, katılımcıların %70’i üniversite öğrencisidir. Bunun yanında %9’u evli durumdadır. Bulguların Türkiye genelini temsil etmesi amacıyla gençlere; 2018 seçimlerinde ailelerinin oy verdiği ittifak adayları sorulmuştur. Normalde 445 veriye ulaşan araştırmacılar doğru oranlara ulaşmak için veri üzerinde inceleme yapmıştır. İlgili kotalamaya göre 363 katılımcının verisi analize tabi tutulmuştur.
Buna göre 363 gencin ailesinin %52’sinin; 2018 seçimlerinde Cumhur İttifakının adayına oy verdiği göz önüne alındığında örneklemin Türkiye Z kuşağını temsil ettiği söylenebilir. Araştırma 2022 Aralık ayında, yani Millet İttifakının adayı belli olmadan önce gerçekleştirilmiştir.
Z kuşağının bir partiye oy verme sebepleri incelendiğinde en yüksek ifade edilen 2 sebep ilgili partinin dünya görüşü (%26) ve partinin vaatleridir (%24). Bunun yanında diğer önemli bir sebep ise partinin kadro yapısı-gücüdür(%16). Gençlerin bir partiye oy vermeleri noktasında %13 ile daha düşük bir neden ise; parti liderini beğenmesi durumudur. Buradan hareketle söylenebilir ki gençlerde lider bağlılığı, bir liderin arkasından gitme veya hayatını bir lidere adama durumu çok yüksek değildir. Bu durum mevcut siyasi parti liderleri ile alakalı kısmen olumsuz görüşlerine bağlı olabilir. Buna rağmen önümüzdeki seçimlerde “adaya mı oy verirsiniz yoksa ittifaka mı” diye sorduğumuzda %70’inin adaya göre oy vereceği görülmektedir.
Gençlerin siyasete ilgi düzeylerine bakıldığında sadece %26’sının siyasetle ilgili olduğu, %74’ünün ya hiç ilgili olmadıkları ya da az ilgili oldukları görülmektedir. Bununla birlikte siyasetle ilgili olanların daha çok aday bazlı değerlendirme yaptıkları dikkat çekmektedir. Siyasetle hiç ilgilenmediklerini söyleyenler %35 oranla hiçbir siyasi lideri beğenmediklerini ifade etmektedirler. Bu oranın dışında kalan gençlerin en beğendikleri liderlerin başında Recep Tayyip Erdoğan gelmektedir. Siyasetle ilgili olan gençler de %25 oranla hiçbir siyasi lideri beğenmediklerini ifade etmektedirler. Bunun dışında en beğendikleri lider daha yüksek oranla Recep Tayyip Erdoğan’dır.