İklim değişikliği, insanlığın şimdiye kadar karşılaştığı en büyük sorunlar arasında yer alıyor. Önlemler alınıyor olsa da zarar çoktan verildi ve insanlığın bu değişime ayak uydurması gerekiyor. İklim değişikliğinden doğrudan etkilenen endüstri ise hiç şüphesiz tarım. Mezopotamya'da, yani bu topraklarda, şimdilerde kuraklık ve rekolte kaybı ile mücadele ediliyor. Ancak Bahçeşehir Fen ve Teknoloji Lisesi öğrencileri geliştirdikleri Plantzma adlı cihaz ile tarımda yaşanan sorunlara çözüm oluyor.
Plantzma cihazı, mahsulün dayanıklılığını artırmak ve sulamada kullanılan suyu zenginleştirmek için düşük sıcaklıkta plazma kullanarak daha iyi verim ve daha sağlıklı bitkiler elde edilmesini sağlıyor. Beyza Kaya, Mir Baran Esen, Diyar Karabulut, Adar Özalkak ve Dilvin Laçin’den oluşan Bahçeşehir Fen ve Teknoloji Lisesi ekibi, The Earth Prize’da ikinci olmayı başardı. The Earth Prize, her yıl Dünya Vakfı tarafından ortaöğretim öğrencilerine verilen çevresel sürdürülebilirlik ödülü konumunda.
Ekibin ortaya koyduğu Plantzma cihazı, kuraklık ve mahsul kıtlığına kolay ve ucuz bir çözüm sunuyor. Türkiye’deki yağış kaybı ve buna bağlı ürün kayıpları göz önüne alındığında çözümleri oldukça umut verici. Plantzma, sadece 176 euro veya yaklaşık 6.300 TL’lik maliyetiyle ürün kaybını yüzde 60 azaltırken pahalı gübre kullanımını da yüzde 40’a varan oranlarda düşürebiliyor. Tüm bunlara birkaç düğmeye basılarak ulaşılabiliyor.
Plantzma cihazı, bilimin en köklerine bir dalış gibi ve oldukça teknik bir cihaz. Sistem, katı, sıvı ve gazın yanı sıra maddenin dördüncü hali olan plazma kullanılarak çalışıyor. Plazmanın varlığı ise Beyza Kaya’nın ötegezegenler ve NASA'nın çalışmalarıyla ilgilenmesi sonucu ortaya çıkmış durumda. Beyza Kaya, plazma kullanımı hakkında şunları söylüyor: "Plazma kullanmayı düşündüm çünkü ötegezegenlerle ilgileniyordum. Bu yüzden NASA'nın makalelerini çok okuyordum. Ayrıca NASA'nın plazma ve geniş kullanım alanları hakkında çok fazla çalışması bulunuyor."
Plazmanın yaratılması için hava gibi bir gaz, elektrotlu bir deşarj sistemi ve bir voltaj sistemi gerekiyor. Plantzma, düşük sıcaklıkta plazma kullanarak tohumların yüzeyinde nano çatlaklar oluşturuyor. Bu çatlaklar, tohumların çimlenme oranını ve büyüme potansiyelini yükselterek hastalıklara, kuraklığa ve diğer çevresel stres faktörlerine karşı daha dirençli hale getiriyor.
Sulamada Plazma Kullanımı
Sulamada kullanılan su, plazma ile işlenerek bitki için gerekli besinleri sağlayan, meyve ve sebzeleri canlandıran azotla zenginleştiriliyor. Bu sayede çevre dostu gübre elde edilmiş oluyor. Plantzma, çiftçilere ekim öncesinden ekim sonrasına kadar rehberlik ederek rekolte kaybının önüne geçiyor.
Geleceğe Yönelik Umutlar
Ekip, plazma teknolojisinin mümkün olduğunca erişilebilir olmasını, ölçeklendirilebilmesini ve kırsal topluluklarda kullanılabilmesini istiyor. Şimdilerde bu umut vadeden projelerini geliştirmek ve uluslararası alana yayabilmek için fon toplamaya çalışıyorlar.
Yorumlar (0)