Kalitesiz uyku, bakın nelere neden oluyor

Genel sağlığı etkileyen en önemli konulardan birinin yeterli ve dengeli uyumak olduğunu söyleyen Medicana Sağlık Grubu’ndan Prof. Dr. Zahide Mine Yazıcı, 15 Mart Dünya Uyku Günü’nde kaliteli uykunun önemini vurguladı. Yazıcı, “Vücudun biyolojik saati, düzenli uyku periyotlarına ihtiyaç duyar. Her gece aynı saatte yatıp aynı saatte kalkmak, uyku düzenini korumaya yardımcı olur. Stres, uyku kalitesini etkileyen faktörlerdendir. Stres yönetimi teknikleri ve rahatlama egzersizleri, daha iyi bir uyku sağlayabilir" dedi.
2008 yılından bu yana her yıl Mart ayının üçüncü cuma günü Dünya Uyku Günü olarak kutlanıyor. Uykunun öneminin altını çizen Medicana Ataköy Hastanesi Kulak Burun Boğaz Bölümü’nden Prof. Dr. Zahide Mine Yazıcı, düzenli uykunun sağlığımıza olan etkilerini açıkladı. Prof. Dr. Zahide Mine Yazıcı, “Uyku sağlığı önemli bir konudur ve genel sağlığımızı etkiler. İyi bir uyku, vücudun dinlenmesi, iyileşmesi ve enerji toplaması için gereklidir. Kalitesiz uyku nedeniyle uzun dönemde hipertansiyon, kalp v damar hastalıkları, hafıza bozuklukları ve dikkat eksikliği gibi pek çok hastalığın görülme riski artıyor; günlük hayatta ise konsantrasyon bozuklukları ve dikkatsizlik nedeniyle kazalara, mal ve can kaybına neden olabiliyor” dedi.

Uyku sorunları, küresel bir salgın olarak değerlendiriliyor
Uykunun fiziksel ve zihinsel sağlık için son derece önemli olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Zahide Mine Yazıcı, şunları söyledi: “Yeterli ve kaliteli uyku almak, zihin fonksiyonlarını ve günlük performansı artırabilir. Uyku problemleri yaşıyorsanız veya uyku kalitenizde azalma varsa, bir uzmana danışmanız önemlidir. Dünya Uyku Derneği, uyuklama ve uykusuzluk hallerini; sağlığı ve hayat kalitesini tehdit eden küresel bir salgın olarak değerlendiriyor. Aşırı uyku hali v uykusuzluğu önlemek, tedavi etmek için yapılabilecekler konusunda farkındalık oluşturmak adına bugün kutlanıyor. Dünya Uyku Günü, uyku bozuklukları konusunda bilgi vermek, uyku hijyeninin önemini vurgulamak ve uykuyla ilgili genel sağlık bilincini artırmak için kutlanır.”

Kaslar gevşer, kalp atış hızı düşer
Uykunun vücudun dinlenme ve iyileşme süreci olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Zahide Mine Yazıcı, uykunun aşamalarını şöyle anlattı: “Birçok farklı uyku aşaması vardır ve her aşama, farklı beyin aktiviteleri ve vücut fonksiyonları ile karakterizedir. Tipik bir uyku döngüsü yaklaşık 90 dakika sürer ve hafif uykudan derin uykuya ve REM (Rapid Eye Movement - Hızlı Göz Hareketleri) uykusuna kadar birkaç farklı aşamayı içerir. Uyku genellikle iki ana kategoriye ayrılır: Non-REM (NREM) ve REM uyku. NREM uyku, hafif uykudan derin uykuya kadar üç aşamadan oluşur. Derin uyku, fiziksel iyileşme ve dinlenme için önemlidir, REM uykusu ise genellikle rüyaların yaşandığı ve zihinsel olarak yenilenmenin gerçekleştiği aşamadır. Uyku sırasında vücut dinlenir ve iyileşir. Kalp atış hızı ve solunum hızı genellikle düşer, kaslar gevşer ve vücut sıcaklığı düşer. Beyin ise birçok temel işlevi sürdürür ancak farklı uyku aşamalarında farklı beyin dalgaları gözlenir.”

Uyumadan 3-4 saat önce yemek yemeyi bırakmak gerekir
Uyku hijyeni kavramını açıklayan Prof. Dr. Zahide Mine Yazıcı; uyku hijyeninin, uyku ortamını iyileştirmek için alınabilecek önlemleri içerdiğini ifade ederek, “Bunlar, rahat bir yatak ve yastık kullanımı, sessiz bir ortam, uygun sıcaklık ve loş bir ışık içermektedir. Ayrıca bu öneriler arasında düzenli saatlerde yatağa gitmek, rahat bir uyku ortamı sağlamak, kafein ve alkol tüketimini sınırlamak ve uyaran etkileri olan cihazları yatmadan önce kapatmak sayılabilir. Dolu mide ile yatağa girmeyip yatmadan 3-4 saat önce yemek yemeyi bırakmanın hem reflüyü azaltacağı hem de uyku kalitesini arttıracağı sağlık profesyonelleri tarafından önerilir. Vücudun biyolojik saati, düzenli uyku saatlerine ihtiyaç duyar. Her gece aynı saatte yatıp kalkmak, uyku düzenini korumaya yardımcı olabilir. Stres, uyku kalitesini etkileyebilir. Stres yönetimi teknikleri ve rahatlama egzersizleri, daha iyi uyku sağlayabilir” dedi.

Uykusuzluk yaygın bir şikayettir
Prof. Dr. Zahide Mine Yazıcı, uyku bozukluklarıyla ilgili ise şu bilgileri verdi: “Tıkayıcı uyku apnesi, uykuya dalma sorunları, uykusuzluk gibi çeşitli uyku bozuklukları yaygındır ve tedavi edilmeleri önemlidir. Unutmayın ki herkesin uyku ihtiyacı farklıdır ve bireysel olarak neyin en iyi uyku sağlığı için gerekli olduğunu bulmak önemlidir. Eğer sürekli olarak iyi bir uyku alamıyorsanız veya uyku sorunları yaşıyorsanız, bir doktora danışmanız önemlidir. Horlama, gün içinde uyuklama sorunları tanıklı apneler, uyku sorunları sebebiyle yaşanan trafik kazaları kimi zaman hayatı tehdit edici olabilir. Gerekli önlemler vakit kaybedilmeden alınmalıdır."