Taceddin Akbaş

Sigarayı Bırak(Ma) Günü’’Nde Doğmak! Benim İçin Önemli Bir Nüans Olsa Gerek

Taceddin Akbaş'ın 'Sigarayı Bırak(Ma) Günü’’Nde Doğmak! Benim İçin Önemli Bir Nüans Olsa Gerek' adlı köşe yazısı 9 Şubat'ta doğan yazar, bu özel günün "Sigarayı Bırak(ma) Günü" olmasıyla ve sigaranın zararlarıyla ilgili düşüncelerini paylaşıyor. Makalede sigaranın zararları, 9 Şubat Sigarayı Bırak(ma) Günü'nün önemi ve sigarayı bırakma yöntemleri yer alıyor.

“SİGARAYI BIRAK(MA) GÜNÜ’’NDE DOĞMAK! BENİM İÇİN ÖNEMLİ BİR NÜANS OLSA GEREK

Dünyada olduğu gibi, Ülkemizde de yaygın ve yoğun bir şekilde kullanılan tütün ürünleri, bağımlılık yapıcı etkileri yanında kanser, kalp damar hastalıkları, astım, KOAH gibi pek çok ‘önlenebilir’ hastalık sebepleri arasında ilk sırada yer aldığı bilimsel hatta görsel bir nedendir. O nedenle, toplum da sağlıklı hayat bilincini geliştirmek şart olmalı. Çünkü, tütün ve dumanından vücutta en çok etkilenen akciğer olduğundan dolayı buna bağlı hastalıkların artması kaçınılmaz ve saklanamaz bir gerçek olduğu gibi içerisinde yer alan katran akciğere en büyük zararı veren madde olarak bilinir. Ve vücutta oksijen tükenmesine, azalmasına neden olan sigara tütün koroner arter ve periferik arter gibi kalp hastalıklarına neden olduğu gibi kalbin çalışmasına etki eden maddeler içeren maddeler kalp krizini artırır.

Bunlar benim ‘tütün ve ürünlerinin zararları hakkındaki bilgi veya duyumlarım… O nedenle ben sözü şimdi işin uzmanlarına bırakmak istiyorum:

Şöyle ki; NİKOTİN: Atardamarları ve damarları daraltarak vücuda kalbin düzgün çalışmasına engel olur... Kan akışını yavaşlatır ve vücuttaki oksijen azalmasına neden olur. Yani alınan kimyasal maddeler sağlığa birçok açıdan zarar verir…

Meselâ; KARBONMONAKSİT: Kalbin kan pompalamak için ihtiyaç duyduğu oksijenden mahrum bırakır. Hava yollarını şişirir ve kalbe daha az kan girmesine neden olur.

KATRAN: Ciğerleri kaplayan ve sağlıklı çalışmalarını engelleyen yapışkan bir maddedir… O nedenle, ciğeri yorarak hastalıkların çıkmasına neden olur.

FENOLLER: Solunum yollarında bulunan enfeksiyonlara karşı koruma sağlayan tüy benzeri hücrelerin ölmesine neden olur.

AMONYAK VE FORMALDEHİT: Tütün dumanı ile vücuda giren bu maddeler göz, burun ve boğazı tahriş eder, dolayısıyla da çeşitli hastalıkların ortaya çımasına neden olur.

KANSEROJEN MADDELER: Hücrelerin orantısız ve hızlı bir şekilde gelişmesine neden olan bu maddeler çeşitli kanserlerin oluşmasına zemin hazırlar.

SİGARANIN BİLİNEN ZARARLARI: Sigara tüketenler tüketmeyenlerine göre ortalama olarak 5 ila 10 yıl daha fazla hayatlarını kaybediyorlar. Akciğer kanseri başta olmak üzere pek çok sağlık sorununun temelinde sigara kullanımı yer alıyor!

SİGARANIN BAŞLICA ZARARLARI: Kanser. Solunum yolu hastalıkları, kalp ve damar hastalıkları, diyabet (şeker) depresyon, endişe ve sinirlilik, cinsellik ve üreme sistemi sorunları… İskelet sistemi problemleri. Diş ve diş eti hastalıkları...

SİGARANIN CİLDE VERDİĞİ ZARARLAR: Sigara dumanında bulunan bu kimyasal maddeler kanserojen etkilerinde bulunarak dokularda hücre hasarına neden olur… Cilt yüzeyinde de benzer etkiler oluşturarak ciltte erken yaşlanmaya, kırışıklığa ve yaraların geç iyileşmesine sebebiyet verir. Bütün bunların yanında deri kanserinin oluşmasına da zemin hazırlar!

SİGARANIN HAMİLELERE VERDİĞİ ZARARLAR: Hâmilelik döneminde sigara tüketildiğinde, bebek tütün dumanına ve karbonmonoksite maruz kalarak oksijeni kısıtlar. Tütün dumanına ve nikotine maruz kalan bebeğin kalp atışları zayıflar ve solunum sıkıntısı yaşar. Hâmileler sigara tüketimi yapılıyorsa, doğmamış çocuklarında etkilenmesine neden olur…

GEBELİKTE SİGARA TÜKETİMİNİN RİSKLERİ: Bebeği kaybetme riski, düşük riski, doğum esnasında nefes almada güçlük. Çocukluk çağında solunum yolları enfeksiyonları, kulak enfeksiyonu, astım, dikkat eksikliği, âni bebek ölümü sendromu ve yarım damak gibi doğum kusurları!

SİGARA NASIL BIRAKILIR: Sigarayı bırakmak için öncelikli zihinsel ve duygusal açıdan kendini hazırlamak gerekir…

SİGARAYI BIRAKMANIN YOLLARINA GELİNCE: Elinizdeki tüm sigara ve çakmaklardan kurtulun.

Yanınızda veya yakınınızda sigara içen birileri varsa eğer onlardan uzak durun ya da içmemelerini rica edin…

Sigara isteği vurduğunda odaklanmaktan kaçının…

Kendinizi meşgul edecek bir şeyler bulun…

Sigara molası yerine uzun yürüyüşlere çıkın…

Sigara içme isteği geldiğinde derin bir nefes alın…

Sigara içilmesine izin verilmeyen yerlere gidin…

Bol sıvı tüketimi ve egzersiz yapın…

PARASINI EL, DUMANINI YEL ALIR, ZEHRİNİ İÇENE ALIR!

Uzun lâfın kısası, meselenin hülâsâsı; 9 Şubat tarihi benim doğum günüm olduğu gibi aynı zaman da ‘Sigarayı Bırak(ma) Günü’ de. O nedenle ben, bilinmeyen zararları veya zararlarını bilmeyenler ayrı, bu kadar bilinen zararlarına rağmen bir insan sigara içmeye devam ediyor veya edecekse eğer; ben eski Valilerimizden rahmetli Mustafa Rasih Özbek’in yeni Burdur Valiliğine başladığı sırada aramızda geçen şaka yollu bir konuşmayı sevgili okurlarımla da paylaşarak tiryakilere bir göndermede bulunmak istiyorum:

Burdur’da göreve yeni başladığı sırada Vali Özbek ile yenen bir yemekte bende vardım ve yemekten sonra, yaman bir tiryâki olan Vali Özbek bana da sigara ikram etmek istedi. Ben de nüktedan bir devlet adamı olduğunu bildiğim ve renkli kişiliğiyle tanıdığım Vali Bey’e ‘sağ olun sayın Valim, benim aklım var!’ demiştim. Vali Bey de tok bir sesle bana ‘Ne yani bizim aklımız yok mu?’ demiş ve ben de kendisine ‘ben sizi bilmem, ama benim aklım var Sayın Valim!’ diye cevap vermiştim. Vali bey de kulağıma doğru eğilerek ‘ne kadar aşağılarsan aşağıla, ben bu zıkkımı içeceğim…’ demişti. Ben de Kendisine ‘estağfirullah Sayın Valim! Ki, zımmen de olsa siz de sigaranın bir zıkkım, yani zararlı bir madde olduğunu itiraf ediyorsunuz…’ demiştim.

Ve bu vesileyle bundan bir yıl kadar önce ve kalp krizi sonucunda vefat eden Valimizi de anmış, dolayısıyla da sigaranın zararlarını saygıdeğer bir Vali aracılığıyla tescil ettirmiş olduk!’ diyor, herkese saygılar sunuyorum.

KENDİ ELLERİNİZLE KENDİNİZİ TEHLİKEYE ATMAYIN!

Bakara Sûresi, âyet 2/195

ALLAH’TAN (c.c), ÂFİYET DİLENMESİNDEN

İSTENMESİNDEN DAHA ÇOK HOŞUNA GİDEN

BİR ŞEY İSTENMEMİŞTİR… Hadis-i Şerif