Rabia Yüncü

Bağışıklık Sistemi

Rabia Nur Yüncü'nün 'Bağışıklık Sistemi' adlı köşe yazısı

Bağışıklık sistemimizi güçlü tutmak, bağışıklığımızı zayıflatan davranışlardan uzaklaşmak, vücut direncimizi en yüksek seviyede tutmaya çalışmak ve hastalıklardan (özellikle covid-19) olabildiğince korunmak son dönemlerde üzerinde durduğumuz popüler konular. Peki bağışıklık sistemi nedir? Bağışıklığımızı nasıl güçlü tutabiliriz? Vitamin ve mineral takviyesi kullanımının bağışıklığı güçlendirme üzerinde kesin bir etkisi var mı? Gibi sorulara bu yazımda cevap veriyor olacağım.

Bağışıklık sistemi, canlı hücrenin hastalıklara karşı savunma mekanizmasını oluşturan, hücreyi zararlı ve yabancı maddelerden koruyan, patojenleri ve tümör hücrelerini tanıyıp yok eden kompleks bir sistemdir. Bağışıklık sistemi kendiliğinden çalışan bir sistemdir ancak biz de bizleri hastalıklara karşı koruyan bağışıklığımızı güçlendirebilecek etmenleri uygulayabilir ve bağışıklığımızı güçlendirebiliriz.

1) Düzenli, dengeli ve yeterli beslenmek

Bağışıklık sisteminin güçlü olması için en önemli etmenlerden biri düzenli, dengeli ve yeterli beslenmektir. Bir gün düzenli ve sağlıklı beslenmek kompleks bir sistem olan bağışıklık sistemini güçlendirmez. Makro besin ögeleri olan karbonhidrat, protein, yağ günlük olarak düzenli, yeterli ve dengeli olarak vücudumuza almamız gereken besin ögeleridir, vücudumuza yeterli miktarda esansiyel aminoasitleri ve yağ asitlerini almadığımızda ilave vitamin ve mineral takviyeleri kullanmak tek başına bağışıklığımızı güçlendirmez.

2) Uyku düzeni

Vücudumuzun kendine özel sirkadiyen ritmi (biyolojik saat) vardır ve gece uykusunu, yaştan yaşa değişmekle birlikte en az 6-8 saat uyumak bağışıklık sistemimizi güçlendirmede etkilidir.

3) Vitamin ve mineral takviyeleri

Vitamin ve mineraller bağışıklığımızı güçlendirmede oldukça etkili besin ögeleridir. İmmün yanıtın oluşmasını sağlarlar ve enfeksiyonlara karşı koruyucudurlar. B, C gibi suda eriyen vitaminler ve A, D, E gibi yağda eriyen vitaminler bağışıklığı güçlendirmemizde öne çıkan vitaminlerdir. Selenyum, çinko, demir gibi mineraller de bağışıklığı güçlendirmede öne çıkan minerallerdir.

Ispanak, biber, portakal, mandalina C vitamini bakımından zengin besinlerdir. Badem, fıstık, fındık, ceviz, zeytinyağı gibi yağlı besinler E vitamini açısından zengindir ve antioksidan etki göstererek vücudu hastalıklara karşı korur. Muz, yumurta, kurubaklagillerde olan B6 vitamini, tam tahıl ürünleri, yumurta, kivide olan folik asit de bağışıklığı güçlendirmede beslenmemizde olması gereken diğer vitaminlerdir. Vitamin ve mineral eksiklerinin görülmesi durumunda vitamin ve mineral takviyesi kullanmak etkili olabilir ama dikkat edilmelidir ki başıboş kullanılan vitamin ve mineral takviyelerinin vücuda faydasından çok zararı olabilir. Vitamin ve mineral takviyesi kullanımında doktora danışılmalıdır.

4) Probiyotik kullanımı

Probiyotikler vücudumuza birçok faydası olan, patojen bakterilere karşı bizi koruyan ve vücut direncimizi yükselten dost bakterilerdir. Bağışıklığımızı güçlendirirler ve enfeksiyonlara karşı koruyucudurlar. Günlük beslenmemize kefir, yoğurt, ayran, az tuzlu turşu gibi fermente ürünleri de ekleyerek hastalıklara karşı vücut direncimizi güçlendirebiliriz.